Agroekologia eta elikadura subirotasuna

Agroekologia defini liteke esanez dela "natur baliabideen erabilera ekologikoa, gizarte ekintza kolektibo moldeen bidezkoa, alternatibak aurkezten dituztenak natur baliabideen erabilera industrialeko egungo ereduarekiko, haien potentzial endogenotik sortutako proposamenen bidez, garapen alternatibo bat bilatzen dutenak ekoizpenaren eta bere produktuen zirkulazio alternatiboaren esparruetatik abiatuta, krisialdi ekologikoa eta soziala kontrolatzen lagunduz eta, hartara, neoliberalismoari eta globalizazio ekonomikoari aurre egiteko ekoizpen eta kontsumo moldeak finkatzen saiatuz." (Eduardo Sevilla Guzmán, 2006)

Elikagai Subiranotasuna elikagai hazkurritsu eta kultura aldetik egokiak, eskura daudenak, era jasangarri eta ekologikoaz ekoitziak izateko herrien eskubidea da, eta beren elikagai eta ekoizpen sistema erabakitzeko haien eskubidea.

Horrek elikagai sistema eta politiken muinean ipintzen ditu elikagaiak ekoitzi, banatu eta kontsumitzen dituztenak, merkatuen eta enpresen eskakizunen gainetik.

Etorkizuneko belaunaldiak barne hartu eta haien interesak defendatzen ditu. Estrategia bat eskaintzen digu merkataritza aske eta korporatiboari eta egungo elikagai erregimenari aurre egin eta desmuntatzeko, eta elikagai, nekazaritza, artzaintza eta arrantza sistemak zuzentzeko, haien kudeaketa tokiko ekoizleen eskuetara pasa dadin.

Elikagai Subiranotasunak lehentasuna ematen die tokiko ekonomiei eta tokiko eta nazio mailako merkatuei, eta agintea ematen die nekazariei eta famili nekazaritzari, arrantza artisauari eta artzaintza tradizionalari, eta elikagai ekoizpen, banaketa eta kontsumoa ingurumen, gizarte eta ekonomia jasangarritasunaren oinarrian jartzen du. Elikagai Subiranotasunak merkataritza gardena sustatzen du, herri guztientzat diru-sarrera duinak bermatzen dituena, eta kontsumitzaileek beren elikadura eta nutrizioa kontrolatzeko duten eskubidea. Bermatu egiten du gure lurraren, gure lurraldeen, gure uren, gure hazien, gure azienden eta bioaniztasunaren sarbide eta kudeaketa eskubideak elikagaiak ekoizten ditugunon eskuetan egon daitezen. Elikagai Subiranotasunak gizarte harreman berriak dakartza, zapalkuntza zein desberdintasunik gabeak gizonen eta emakumeen, herrien, arraza taldeen, klase sozialen eta belaunaldien artean. (Vía Campesina, Nyéléni-ko [Mali] Konferentzia, 2007)

Agricultura Tradicional y Agricultura Ecológica: Vecinos Distantes

Artikulu hau saio bat da argudiatzeko nekazaritza ekologikoa garatu nahi dutenentzat, nekazaritza tradizionalak ez lukeela atzerapauso bat izan behar, ezta zikoizkeriaren inolako konotaziorik izan ere, baizik eta sistema agroekologiko berrientzako inspirazio iturri oso aberats eta historikotzat jo beharko litzatekeela, ulertzen zaila izan arren. Inplizituki, nekazaritza konbentzionalaren antolakuntzari kritika eraikitzaile bat egin nahi dio.

Universidad Internacional de Andalucía
Gaston G.A. Remmers

Agricultura ecológica y agricultura tradicional.pdf
Descarga Agricultura ecológica y agricultura tradicional.pdf
Agricultura tradicional versus agricultura ecológica. El coste territorial de la sustentabilidad

Artikulu honetan aztertzen da Mediterraneo aldeko agroekosistema tipiko baten bilakaera azken berrehun eta berrogeita hamar urteetan, garbi adierazita bioaniztasun maila garaiak eta nekazaritza tradizionalaren energia eta material fluxuen barneratzeak, jasangarritasunaren oinarri onartuak direnak, kostu bat dutela, lurraldeari dagokionez. Kostu hori mamitzen da lurraldea erabilera anitz eta elkarren osagarrietara bideratu behar izatean, paisaian beren aztarna uzten dutenak. Nekazaritza ekologikoak aintzat hartu behar du lurralde alorreko kostu hori eta minimizatzen saiatu, haren egungo jasangarritasun maila hobetzeko.

Gloria Guzmán Casado eta Manuel González de Molina

Agricultura tradicional
Descarga Agricultura tradicional
La agroecología como estrategia metodológica de transformación social

Agroekologiak, ezagutza zientifikoarekin batera, beste ezagutza molde batzuk ere erabiltzen ditu. Beraz, pentsamendu zientifikoarekiko kritika bat garatzen du gero, pentsamendu hartatik, bioaniztasun soziokulturala onartuko duen ikuspegi epistemologiko aniztun bat sortzeko.

Eduardo Sevilla Guzmán

Agroecología y transformacion social
Descarga Agroecología y transformacion social
Agroecología. Volumen 6. Número dedicado a agroecología política

Agroecologíaren ale hau osatzen duten testuak Granadako Unibertsitateko Zientzia Fakultatean, Fakultate horrek ospatzen duen Agroekologia Mintegi Iraunkorraren barruan, 2010eko martxoaren 16 eta 17an egindako mintegi baten emaitza dira.

Agroecología Murcia
Descarga Agroecología Murcia
La agricultura campesina sostenible puede alimentar al mundo

Punto de Vista de la Vía Campesina delakoaren dokumentua. Baserrietako nekazaritza jasangarria agronegozioaren elikagai sistemaren aurrean.

Alimentar el mundo - Vía Campesina
Descarga Alimentar el mundo - Vía Campesina
Ayuda en semillas, agroempresas y crisis alimentaria. GRAIN

GRAIN kolektiboaren iritzi artikulu bat elikagai krisiaren eta agronegozioaren hedatze estrategiaren inguruan.

Ayuda en semillas y hambre
Descarga Ayuda en semillas y hambre
Biodiverse farming produces more

GRAIN kolektiboaren beste artikulu bat; bertan aztertzen da nekazaritza ekologikoa eta haren gaitasuna nekazaritza industrializatuarekin lehiatzeko produktibitate terminoetan.

1997ko urria.

Biodiversity produces more
Descarga Biodiversity produces more
Ecosociología: Algunos elementos teóricos para el análisis de la coevolución social y ecológica en la agricultura

Artikulu hau nekazaritzak «berezko ekosistemetan» ekartzen dituen aldaketak aztertzen diren komunitate soziologikoari bideratuta dago.

Eduardo Sevilla Guzmán eta Manuel González de Molina Navarro

Ecosociología, marxismo y agricultura
Descarga Ecosociología, marxismo y agricultura
Entrevista a Jack Kloppenburg

Wisconsin Unibertsitateko Landa Soziologia irakasle Jack Kloppenburgi GRAIN kolektiboak egindako elkarrizketa.

Entrevista a Kloppenburg
Descarga Entrevista a Kloppenburg
Hacia un desarrollo agroecológico desde el campesinado

Kritika bat ideologia produktibistari, teoria ekonomiko neoklasikoari eta Europako nekazaritzaren modernizazioan izan duen eraginari.

Eduardo Sevilla Guzmán

Hacia un desarrollo agroecológico
Descarga Hacia un desarrollo agroecológico
Alimentos transgénicos

Elikagai transgenikoak ingeniaritza genetikoaren bidez zeluletan gene arrotzak sartu zaizkion landareetatik datozenak dira. Teknologia horri esker geneak «moztu» eta «itsatsi» egin daitezke, eta Naturan inoiz gurutzatu ezingo liratekeen espezie oso desberdinen informazio genetikoa birkonbinatzen den landare aldaerak sortu.

Ecologistas en Acción-en txostena.

Informe transgénicos
Descarga Informe transgénicos
Local understandings of the land: traditional ecological knowledge and indigenous knowledge

Ingelesezko artikulu honek ezagutza indigenaren eta nekazaritza ekologikoaren arteko harreman guneetan arakatzen du.

Roy C. Dudgeon eta Fikret Berkes

Local understanding of the Land, TEK and IK
Descarga Local understanding of the Land, TEK and IK
Manejo agroecológico de cultivos hortícolas al aire libre

Baratzezaintza ekologikoaren jokamoldeak eta azterketa.

Josep Rosello i Oltra

Manejo agroecológico de huerta
Descarga Manejo agroecológico de huerta
Atributos agroecológicos de sustentabilidad: manejo comparativo indígena y convencional

Nekazal prozesuaren ikuspegi ekologikoak ez du barne hartzen soilik elikagaien ekoizpena, baizik eta kontuan hartzen ditu orobat tokiko ekoizpenean erlazionatzen diren eta eragiten duten alderdi kultural, sozial eta ekonomikoak.

Costa Ricako Unibertsitateko eta Costa Ricako Unibertsitate Nazionaleko irakaslea
Róger Martínez Castillo Doktorea

Manejo indígena e industrial
Descarga Manejo indígena e industrial
El manejo tradicional de las huertas en la provincia de Granada. Estudios de caso de la Vega de Granada y del parque natural de Castril

Ildo horretan, Granadako baratzeetako ezagutza tradizionalaren berreskurapenaren helburua da informazio erabilgarria eskaintzea baratze ekoizpen ekologikoaren alorrean, asko hedatzen ari delako probintzian. Lehen mailako informazioa lortzeko erabilitako teknikak izan ziren elkarrizketa irekia-erdi zuzendua adineko nekazariei, eta behaketa parte-hartzailea. Bi gunetan zentratu zen lana: Vega de Granada delakoa eta Castril udala, Granadako goi ordokian.

H. Gimeno García, R. González Lera eta G. Guzmán Casado

Manejo tradicional en huertas
Descarga Manejo tradicional en huertas
Las mujeres baserritarras: análisis y perspectivas de futuro desde la Soberanía Alimentaria

Lan honek bistarazi eta sakondu egin nahi du Hego Euskal Herriko lau probintzietako (Bizkaia, Gipuzkoa, Araba eta Nafarroa) nekazal alorreko emakumeak zein egoeratan dauden gaur egun, baita ekintza lerroak proposatu ere, egoera hori aldatzeko.

Isabel de Gonzalo Aranoa eta Leticia Urretabizkaia Gil

Mujeres Baserritarras
Descarga Mujeres Baserritarras
Shopping for change? Neoliberalizing activism and the limits to eating non-GMO

Estatu Batuetako elikagai politika alternatiboen neoliberalizazioari egindako kritika.

Neoliberalizing activism
Descarga Neoliberalizing activism
Para una definición sociológica del campesinado

Nekazarien definizio soziologiko baterako ohar batzuk zirriborratu daitezkeen gogoeta teoriko batzuk aurkezteko saio bat da hau.

Eduardo Sevilla Guzmán eta Manuel Pérez Yruela

Para una definición sociológica de campesinado
Descarga Para una definición sociológica de campesinado
Procesos de cambio en la sociedad rural española

Artikulu honen helburua da aztertzea egungo aldaketa testuingurua nola hautematen den Espainiako landa gizartean eta hari gizarte talde desberdinek nola erantzuten dioten.

Eduardo Moyano

Procesos de cambio en la sociedad rural española
Descarga Procesos de cambio en la sociedad rural española
Reflexiones sociológicas sobre la agroecología

Agroekologiaren osagai gako batzuen sarrera laburra.

Eduardo Sevilla Guzmán eta Antonio Alonso Mielgo

Reflexiones sociológicas sobre la Agroecología
Descarga Reflexiones sociológicas sobre la Agroecología
El rescate de semillas como aporte a la soberanía alimentaria

Lan honen bitartez Santa Fe (Argentina) probintzian 2008ko amaiera inguruan abiarazitako ikerketa eta ekintza parte-hartzaile prozesu baten lehen faseko zenbait alderdi azpimarratzea proposatzen da.
Prozesu horretako aktoreak 10 ekoizle txikik osatutako talde bat da, agroekologiaren praktikaranzko trantsizio maila desberdinetan aurkitzen direnak, familia nekazaritza formatu batean.

Ana Broccoli (Ciencias Agrarias, UNLZ) eta Silvina Pardías (Filosofía y Letras, UBA)

Rescate de semillas y Soberanía Alimentaria
Descarga Rescate de semillas y Soberanía Alimentaria
Soberanía alimentaria. ¿En qué consiste, cómo organizarla?

Nekazaritza jardueran gizartea zuzenean erlazionatzen da “Naturarekin” eta hark mistikotik eta sinbolikotik izan dezakeen guztiarekin. Nekazal jardueran era gordinean bistarazten da giza gizarteen eta naturaren arteko kontraesana, eta kultura bakoitza nola moldatu den kontraesan hori gainditzeko, eboluzioak sortuz, zeinetan gizarteak eta ingurumenak elkar determinatuz joan baitira era jasangarri batean... edo ez.

Ecologistas en Acción
Daniel López García

Soberanía alimentaria. En qué consiste, cómo organizarla
Descarga Soberanía alimentaria. En qué consiste, cómo organizarla
The city in the country: Growing alternative food networks in Metropolitan areas

Alternative food networks (AFNs) are commonly defined by attributes such as the spatial proximity between farmers and consumers, the existence of retail venues such as farmers markets, community supported agriculture (CSA) and a commitment to sustainable food production and consumption. Focusing upon processes rather than attributes, this paper identifies two place-based processes that both promote and constrain the emergence and development of AFNs.

Lucy Jarosz

The city in the country
Descarga The city in the country
Buenas razones para retirar las variedades de maíz MON 810 cultivadas en España

Espainia aitzindaria izan da Europar Batasunean genetikoki eraldatutako (GE) aldaerak ereiteari dagokionez. Espainiako gobernua lehenbizikoa izan zen aldaera transgenikoak Aldaera Komertzialen Nazio Erregistroan sartzen, beharrezko pausoa haziak merkaturatzeko, haien ereintza baimentzearen baliokidea. 1998n Bt-176ren 2 aldaera erregistratu ziren, Austria bezalako zenbait herrialdek hasieratik debekatutako arto mota bat, arrisku ekologikoak eta osasunarentzakoak direla medio.

Ecologistas en acción

Transgénicos_mon810
Descarga Transgénicos_mon810