Aurkezpenean izan dira azterlanaren egileak, Laura Latorre Hernando eta Guillermo Vera Idoate, Emakundeko idazkari nagusi Noemí Ostolaza, Gipuzkoako Foru aldundiko Ingurumen administrazioaren zuzendari Gloria Vazquez eta Donostiako Udaleko Aniztasun, Inklusio eta Ingurumen zinegotzi Iñigo García.
Emakumeak bizikletaz euskal hiriburuetako kaleetan zehar. Diagnostiko parte-hartzailea genero-ikuspegiarekin, Emakundek Emakumeen eta Gizonen Berdintasunari buruzko ikerketa-lanei ematen dien bekaren emaitza aurkeztu du gaur, Cristina Enean, Ziklotekaren aterkipean.
Ikerketa Laura Latorre Hernando ikertzaile, prestatzaile, narrazio terapeuta eta hiriko txirrindulariak eta Guillermo Vera Idoate antropologia eta etika ekologikoan adituak egin dute, bizikleta hiriko garraio gisa erabiltzen duten emakumeen elkarrizketak eta kontakizunak oinarri hartuta.
Bizikleta erabiltzeko motibazioetara hurbildu eta emakume txirrindulariek egiten duten hiri-espazioaren erabilera aztertu ondoren, hiru euskal hiriburuetan zentratuta, azterketaren ondorio nagusia da genero-arrakala dagoela, "bizikleta-azpiegitura eskasak, genero-sozializazio desorekatuak eta ikuspegi androzentrikotik bizikletaren erabilerarekin batera jarraitzen duten aurreiritziek eta estereotipoek eraginda, bai eta emakumeek hiri-ingurunean bizi dituzten jazarpen- eta indarkeria-esperientziek ere".
Hala ere, ikerketan ikusten denez, aurrerapen handia egin da bizikletaren hiri-erabileran, emakumeak gero eta gehiago jabetzen baitira hiriko espazioaz. Izan ere, erabiltzaileen arabera, "garraiobide horrek beste hiri-eredu atseginago eta jasangarriago batzuk sortzen laguntzen du".
Gloria Vázquez Aldundiko Ingurumen Administrazioko zuzendariarentzat: "Azterlan honek oraindik dauden oztopoak ulertzen eta politika publiko bidezkoagoak eta eraginkorragoak diseinatzen laguntzen digu, pertsona guztiek, generoa kontuan hartu gabe, bizikletaz segurtasunez eta konfiantzaz mugitzeko aukera izan dezaten. Beste urrats bat da mugikortasun bidezkoago, berdintasunezkoago eta iraunkorrago baterako bide partekatu horretan". Vazquezek azpimarratu nahi izan du, halaber, Ziklotekako dokumentu-funtsez hornitu dela azterlana, eta horrek agerian uzten duela "ikerketa eta herritarren ekintza bultzatzen dituen baliabide bat izatearen balioa".
Bestalde, Dibertsitate, Inklusio eta Ingurumen zinegotzi Iñigo Garciak adierazi duenez, "gero eta emakume gehiago ikusten ditugu bizikletaz gure hirietako kaleetan, eta irudi horrek askatasuna, iraunkortasuna eta berdintasuna sinbolizatzen ditu. Donostian Zikloteka dugu, bizikleta gizartea eraldatzeko eta gizarteratzeko tresna ere izan daitekeela erakusten duen gune aitzindaria". Garcíak adierazi duenez, "ikerketa honek berretsi egiten du lan horren balioa eta zer zentzurekin sortu zen: ezagutza sortzea eta berdintasuna bi gurpilen gainean ikusaraztea. Horrez gain, Emakunderen lana nabarmendu nahi dut, haren bultzada funtsezkoa izan baita genero-ikuspegia mugikortasunean ere txertatzeko. Norabide horretan pedalei eragiten jarraituko dugu, hiri justuago, osasungarriago eta berdinzaleago baten alde".
Noemí Ostolaza Emakundeko idazkari nagusiaren hitzetan, "bizikleta genero-ikuspegitik begiratzeak oztopoak identifikatzea ez ezik, hiri inklusiboagoak irudikatzea ere eskatzen du, pedalei eragitea pertsona guztientzako aukera segurua, askea eta bidezkoa izan dadin". Bere ustez, "gizarte- eta hirigintza-eraldaketek emakumeen eta gizonen beharrak aintzat hartu behar dituzte, baita hiri atseginagoak, jasangarriagoak eta berdinzaleagoak sortzeko beharra ere". Besteak beste, hiri-plangintzak eta garraioak familia-bizitza, bizitza pertsonala eta lan-bizitza uztartzean duen eragina azpimarratu du Ostolazak. Halaber, emakumeen artean bizikleta erabiltzeak duen garrantzia azpimarratu du, emakumeak ahalduntzeko eta espazio publikoa okupatzeko bitarteko gisa.
Ikertzaile-taldeak ohartarazi duenez, emakumeen bizikleta bidezko joan-etorrien hazkundea "generoak eta gizartean oraindik dagoen denboraren eta zaintzaren arrakalak" ere baldintzatzen dute. Bizikleta hiri-garraio gisa aukeratzen duten emakume txirrindulariek haien praktikotasuna, ekonomia, autonomia eta azkartasuna baloratzen dituzte.
Lanean, halaber, trafiko-politikak eta bizikleta-azpiegiturak aztertu dira, eta, elkarrizketatuen ustez, hobetu egin behar dira, desplazamendu-modu jasangarriak errazteko. Ildo horretan, kontuan hartu dira hirigintza feministarekin lotutako gaiak, bizikletentzako aparkalekuen segurtasun-baldintzak hobetzen lagundu behar dutenak.
Ikerketari amaiera emateko, ikuspegi feministadun herritarren hezkuntza sustatzeko eta hiri-mugikortasunean bizikidetza hobetzeko proposamenak egin dira. Hala, hainbat ekimen planteatzen dira, hala nola, kontzientziazio-kanpainak, bizikleta erabiltzeko eta mantentzeko prestakuntza, eta hiri-garapen trinkoa lortzeko politika publikoak sustatzea.
Azterlana eskuragarri dago hemen (gazteleraz).
