Kriosfera globalarentzako une kritikoan, Ordesako parke nazionalean dagoen Monte Perdidoko glaziarra Global Glacier Casualty List delakoari erantsi zaio ofizialki. Nazioarteko erregistro horrek azken urteetan desagertutako glaziarrak dokumentatzen ditu, atzera bueltarik gabe kaltetuak edo klima-aldaketaren ondorioz desagertzeko bidean daudenak.

Iragarpen hori bat dator 2025 hau Nazio Batuek Glaziarrak Kontserbatzeko Nazioarteko Urte izendatzearekin. Ekimen hori «izotz-erraldoi, goi-mendiko elementu ikoniko eta eremu polar horien galera geldiarazteko» ekimena da, eta ezinbestekotzat jotzen dira «planetaren biodibertsitatea eta oreka hidrikoa» bermatzeko.

Pirinioetako Ekologia Institutuko ikertzaileak alarma-ahotsa eman duen erakunde iparramerikarrarekin elkarlanean ari dira, eta Aragoiko izotz-masa sartu den «fase kritiko» hori deitoratu dute. Errealitate hori Aragoiko erkidegoko beste glaziar batzuekin partekatzen dute, hala nola Aneto edo Vignemale glaziarrekin, Nacho López Moreno mendiko hidrologian adituak gogorarazi duenez.

Monte Perdidoko glaziarra Aragoiko Pirinioetako enblemetako bat da, eta mendizale eta bidaiarientzako erreferentzia da XIX. mendetik. Haien liburu, pintura eta argazkietan ikus daitekeenez, bolumena izugarri murriztu da azken hamarkadetan. Biktima klimatikoen zerrendan sartu izanak, Riceko Unibertsitateak kudeatuta, CryoPyr (IPE-CSIC) ikerketa-taldeko zientzialariek duela hamarkada batzuetatik hona ohartarazi dutena berresten du.

Azken txostenek egiaztatu dute murrizketa eta zatikapena izugarri bizkortu dela azken 25 urteetan, eta batez besteko argaltze-tasak urteko hiru metrotik gorakoak izan direla 2022 eta 2023 urteetan.

Jarraitu jatorrizko albiostea irakurtzen hemen.